Ongewenst gedrag op de werkvloer en de rol van de vertrouwenspersoon

Het ene na het andere nieuwsbericht over ongewenst gedrag op de werkvloer komt naar buiten. Als het gedrag plaatsvindt bij een televisieprogramma of redactie, staan de media er bol van. Maar ook op de minder bekende werkplekken vindt grensoverschrijdend gedrag plaats. Waar het ook gebeurt; het is altijd belangrijk dat ongewenst gedrag wordt gemeld en dat werkgevers en werknemers samenwerken aan een veilige (werk)omgeving. De Vertrouwenspersoon kan een belangrijke rol spelen in het bespreekbaar maken van grensoverschrijdend gedrag en het creëren van een aanspreekcultuur binnen de organisatie. Daarbij moet aandacht zijn voor zowel de melder als de beklaagde.

Grensoverschrijdend gedrag

Grensoverschrijdend gedrag komt in vele vormen. Het kan psychische of fysieke intimidatie zijn, of pesten. Of agressie en geweld. Discriminatie, of een niet- welkome manier van communiceren en bejegenen. Niet altijd weet de persoon die ongewenst gedrag vertoont dat hij of zij dit doet. Het is de ontvanger die bepaalt of een gedraging als grensoverschrijdend wordt ervaren, of niet. En juist dit subjectieve karakter maakt dat ‘ongewenste omgangsvormen’ vaak een grijs gebied zijn waarin het soms lastig is de weg te vinden. De werkgever is verantwoordelijk voor een veilig psychosociaal arbeidsklimaat. Hij heeft zich daarbij aan wetten en regels te houden. Maar dit moet worden vertaald naar de dagelijkse praktijk. Een beleid ongewenste omgangsvormen is daarom onmisbaar. Dat beleid moet bij iedere werknemer bekend zijn, dus dit vraagt om een duidelijke introductie en minimaal jaarlijks herhalen van de regels en richtlijnen. Daarnaast is het verstandig (in grotere organisaties verplicht) om een intern of extern vertrouwenspersoon aan te stellen.

Wat doet de vertrouwenspersoon?

Werknemers kunnen iedere vorm van ongewenst gedrag die zij ervaren melden bij de Vertrouwenspersoon. Dat kunnen ook vragen en twijfels zijn; de vertrouwenspersoon is beschikbaar als klankbord, adviseur en begeleider. Hij of zij luistert naar je en neemt je verhaal serieus. De Vertrouwenspersoon denkt met je mee over wat je kunt doen en kan je helpen om de zaken voor jezelf in het juiste perspectief te plaatsen. Verder kan de Vertrouwenspersoon je ondersteunen bij het bepalen van eventuele vervolgstappen en je desgewenst hierin begeleiden. Jouw melding blijft altijd anoniem en als melder houd je altijd de regie. Lisette van der Lans is aangesloten bij de Landelijke Vereniging van Vertrouwenspersonen (LVVV) en inzetbaar als extern Vertrouwenspersoon.  Momenteel vervult zij deze functie voor een tiental organisaties in uiteenlopende sectoren als retail, onderwijs, zorg, cultuur, dienstverlening en sport.

Bespreekbaar maken op de werkvloer

Lisette denkt mee over het beleid ongewenst gedrag en integriteit en geeft advies over een veilig psychosociaal arbeidsklimaat. Zij verzorgt workshops en trainingen om het onderwerp grensoverschrijdend gedrag bespreekbaar te maken op de werkvloer. Daarbij besteedt zij zowel aandacht aan de rol van de klager als die van de beklager, de omstander en de werkgever.